Những Thay Đổi Giải Phẫu Của Cơ Quan Sinh Dục Nữ Ở Phụ Nữ Mãn Kinh
Khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh, người phụ nữ phải đối mặt với vô vàn thay đổi cả về mặt thể xác và tinh thần. Đặc biệt những thay đổi ở cơ quan sinh dục ảnh hưởng rất nhiều tới chất lượng cuộc sống của các chị em. Hiểu hơn về những thay đổi này để có thể sống vui sống khỏe tuổi mãn kinh.
Những thay đổi giải phẫu của cơ quan sinh dục nữ thời kỳ mãn kinh:
1. Tử cung
Vào thời kỳ mãn kinh, tử cung giảm dần kích thước và trọng lượng do mất dần lớp cơ tử cung. Thành tử cung mỏng dần, chiều cao có thể giảm còn 3cm. Niêm mạc tử cung mỏng, không còn hiện tượng phân bào hay chế tiết, rất ít mạch máu. Niêm mạc tử cung của phụ nữ mãn kinh có thể có nhiều biến đổi hình thái và tổ chức học: hình thái thường gặp nhất là mỏng, teo, thoái hóa. Các dây chằng giữ tử cung và các cơ quan vùng chậu mất tính đàn hồi và sức căng nên dễ đưa đến sa sinh dục.
2. Cổ tử cung
Cổ tử cung teo nhỏ dần, giảm rõ vài năm sau mãn kinh. Lớp niêm mạc ống cổ tử cung mỏng dần và nhạt màu. Lỗ cổ tử cung thu nhỏ lại, ranh giới giữa biểu mô trụ và biểu mô lát lùi sâu vào phía trong lỗ ngoài cổ tử cung.
Ngay sau khi mãn kinh chất nhầy cổ tử cung còn khá tốt nhưng khi nồng độ estrogen xuống thấp, lượng chất nhầy sẽ giảm mạnh, chất nhầy đặc quánh, nhiều thành phần tế bào hơn và không kết tinh dương xỉ (hiện tượng điển hình vào xung quanh ngày phóng noãn)
3. Buồng trứng
Buồng trứng của người đạt trọng lượng tối đa khoảng 10 gram vào lúc 20 tuổi và giảm dần trọng lượng xuống dưới 5 gram vào tuổi 60.
Về mặt mô học, buồng trứng sau mãn kinh cho thấy có hiện tượng xơ hóa, số lượng nang noãn nguyên thủy giảm đáng kể, không còn hoạt động. Sau khi các nang noãn thoái hóa hết, nhiều mạch máu ở rốn và tủy buồng trứng xơ hóa, thoái hóa kính, trên tiêu bản cắt ngang nhìn có màu trắng.
4. Vòi tử cung
Kích thước của hai vòi tử cung giảm dần, lớp biểu mô vòi tử cung mỏng dần, có khi xẹp hẳn, các lông mao giảm dần và cuối cùng là biến mất, khả năng chế tiết cũng mất dần đi. Nhu động của cơ vòi tử cung giảm đáng kể.
5. Âm đạo
Sau mãn kinh, estrogen giảm vì vậy âm đạo khô, các nếp gấp ngang giảm làm âm đạo dần trở nên chật hơn, ngắn hơn, các nhú quanh tiền đình và thành âm đạo trở nên phẳng. Niêm mạc âm đạo dần mỏng đi, nhạt màu, dễ bị loét trợt, chảy máu, giảm chế tiết và có thể phát triển các vùng dính.
6. Âm hộ
Trong giai đoạn sớm sau mãn kinh chỉ xuất hiện một số biến đổi nhỏ ở âm hộ, nhưng các thay đổi này sẽ trở nên rõ rệt (65 tuổi trở đi). Môi lớn nhỏ lại và mỏng hơn do lớp mỡ dưới da bị mất đi, môi bé nhỏ, đôi khi mất hẳn hoặc dính lại với nhau phía dưới âm vật, âm vật nhỏ dần. Các tuyến Skene, Bartholin teo nhỏ và ngừng chế tiết. Một số trường hợp teo và xơ hóa nặng dẫn đến xơ teo âm hộ.